گیاه Urtica dioica که اغلب به نام گزنه معمولی یا فقط گزنه شناخته می شود، گیاهی است گلدار و چند ساله در خانوادهUtricaceae. در اصل بومی اروپا، مناطق معتدل آسیا و غرب آفریقای شمالی است و اکنون در سراسر جهان از جمله نیوزیلند و آمریکای شمالی یافت می شود. این گونه به شش زیرگونه تقسیم می شود که پنج گونه از آنها دارای کرک های گزنده توخالی به نام تریکوم بر روی برگها و ساقه ها هستند که مانند سوزن های زیر پوستی عمل می کنند و باعث تزریق هیستامین و سایر مواد شیمیایی می شوند که در اثر تماس احساس سوزش می کنند.
گزنه گیاهی چند ساله است، در تابستان تا ۱ الی ۲ متر قد می کشد. برگهای نرم و سبز گزنه ۳ تا ۱۵ سانتی متر طول دارند و در جهات مختلف روی یک ساقه قائم، سیم شکل و سبز می رویند. این گیاه دارای گلهای کوچک، مایل به سبز یا مایل به قهوه ای است.
استفاده از این گیاه در طب سنتی، غذا، چای و به عنوان ماده اولیه نساجی در جوامع باستان قدمت طولانی دارد.
مردم از قسمتهای ریشه ای و بالای سطح زمین به عنوان دارو استفاده می کنند. گزنه در موارد مختلفی استفاده می شود، اما تاکنون شواهد علمی کافی برای تعیین اینکه آیا در تمام این موارد موثر است یا خیر وجود ندارد. ریشه گزنه برای مشکلات ادرار مربوط به بزرگ شدن پروستات (هایپرپلازی خوش خیم پروستات) استفاده می شود. این مشکلات شامل ادرار شبانه، تکرر ادرار زیاد، دفع ادرار دردناک، عدم توانایی در دفع ادرار و مثانه تحریک پذیر است. ریشه گزنه همچنین برای بیماری های مفصلی، به عنوان ادرار آور و به عنوان قابض استفاده می شود. گزنه برای عفونت های دستگاه ادراری (UTI)، التهاب دستگاه ادراری و سنگ کلیه (نفرولیتیاز) استفاده می شود. از قسمت های روی زمین این گیاه نیز برای آلرژی و آرتروز استفاده می شود. برخی از افراد از قسمتهای زمینی گزنه برای خونریزی داخلی از جمله خونریزی رحم، خون دماغ و خونریزی روده استفاده می کنند. قسمتهای فوق زمین گیاه نیز برای کم خونی، گردش خون ضعیف، بزرگ شدن طحال، دیابت و سایر اختلالات غدد درون ریز، اسید معده، اسهال و اسهال خونی، آسم، احتقان ریه، بثورات و اگزما، سرطان، جلوگیری از علائم پیری، تصفیه خون و بهبود زخم استفاده می شود. گزنه را همچنین برای دردهای عضلانی، پوست سر چرب، موهای چرب و ریزش مو (آلوپسی) به پوست می زنند.
برگ گزنه سابقه استفاده طولانی دارد. این ماده در دوران یونان باستان در درجه اول به عنوان مدر و ملین استفاده می شده است. گزنه حاوی موادی است که ممکن است التهاب را کاهش داده و میزان ادرار را افزایش دهد.